Σκοπός και Αντικείμενο του Προγράμματος Σπουδών
Το περιεχόμενο σπουδών του Τμήματος Γεωπονίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων καλύπτει όλο το φάσμα της Γεωπονικής Επιστήμης με έμφαση στην Φυτική Παραγωγή και τη Ζωική Παραγωγή. Το Τμήμα έχει ως αποστολή να προάγει την ανάπτυξη και τη μετάδοση των γνώσεων στην επιστήμη και στην τεχνολογία σε όλους τους τομείς της Φυτικής και της Ζωικής παραγωγής, με τη διδασκαλία και εφαρμοσμένη έρευνα και να παρέχει στους φοιτητές του τα απαραίτητα εφόδια που εξασφαλίζουν την άρτια εκπαίδευση-κατάρτισή τους για την επιστημονική και επαγγελματική τους σταδιοδρομία και εξέλιξη.
Με την ολοκλήρωση των σπουδών τους οι Πτυχιούχοι του Τμήματος, αποκτούν ευρύτατες επιστημονικές και τεχνολογικές και γνώσεις και ικανότητες, ώστε να μπορούν να απασχολούνται σε όλους τους τομείς του γνωστικού αντικειμένου του Τμήματος και να μπορούν να σχεδιάζουν και να εφαρμόζουν σύγχρονες μεθόδους στο πλαίσιο της ορθολογικής γεωργοκτηνοτροφικής διαχείρισης, με στόχο τόσο την βιώσιμη ανάπτυξη όσο και την προστασία του περιβάλλοντος.
Ειδικότερα, στο νέο Τμήμα ακολουθείται ένα μικτό πρόγραμμα προπτυχιακών σπουδών όπου τα τέσσερα πρώτα εξάμηνα σπουδών είναι κοινά για όλους τους φοιτητές και εμπεριέχουν μαθήματα κορμού και βασικών γνωστικών αντικειμένων που στηρίζουν την εξειδικευμένη παροχή γνώσης στις ακολουθούσες κατευθύνσεις της Φυτικής και Ζωικής Παραγωγής. Το πρόγραμμα σπουδών του τμήματος ακολουθεί τόσο τα εθνικά όσο και τα διεθνή πρότυπα των γεωπονικών πανεπιστημιακών τμημάτων αναφορικά με την διάρθρωσή του, ούτως ώστε ο προσανατολισμός της προπτυχιακής εκπαίδευσης να βασίζεται στη διεθνή πρακτική των ανώτερων ακαδημαϊκών Ιδρυμάτων για τη διδασκαλία των αντικειμένων της Φυτικής Παραγωγής και της Ζωικής Παραγωγής. Σύμφωνα με την διάρθρωση αυτή του προγράμματος σπουδών, ο φοιτητής έχει επί της ουσίας τα δύο πρώτα έτη των σπουδών του ως χρόνο υποδομής και κατανόησης του εύρους της Γεωπονικής Επιστήμης, ώστε να αποφασίσει οριστικά μετά την βασική του εκπαίδευση, το ποια κατεύθυνση-εξειδίκευση θα επιλέξει για την επαγγελματική του προοπτική. Ταυτόχρονα, με το κοινό πρόγραμμα σπουδών έχει τη δυνατότητα να παρακολουθεί και γνωστικά αντικείμενα μαθημάτων επιλογής και της άλλης κατεύθυνσης διευρύνοντας την επιστημονική του οντότητα
Αναλυτικά μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του, ο απόφοιτος της κατεύθυνσης Φυτικής Παραγωγής έχει ως αντικείμενα και δραστηριότητες:
Γνωρίζει και εφαρμόζει την κατάλληλη τεχνογνωσία για την καλλιέργεια και παραγωγή όλων των φυτικών ειδών
Εφαρμόζει σύγχρονες τεχνολογικές και επιστημονικές μεθόδους στη διαχείριση καλλιεργούμενων φυτών σε όλους τους τομείς (οπωροκηπευτικά, φυτά μεγάλης καλλιέργειας, ελαιοκομία, αμπελουργία, ακτινοκαλλιέργεια, καλλωπιστικά και ανθοκομικά φυτά), καθώς και στον έλεγχο της ποιότητας των παραγόμενων τροφίμων.
Εφαρμόζει μεθόδους αειφορικής διαχείρισης των γεωργικών οικοσυστημάτων και συστημάτων γεωργίας μειωμένων εισροών.
Οργανώνει την διαχείριση γεωργικών εκμεταλλεύσεων σε όλα τα στάδια: οργάνωση παραγωγής, μετασυλλεκτική μεταχείριση φυτικών προϊόντων (τυποποίηση, συντήρηση, πιστοποίηση & έλεγχος ποιότητας).
Αναγνωρίζει και αξιολογεί προβλήματα που προκαλούνται στις φυτικές καλλιέργειες και στα αγροτικά προϊόντα από βιοτικούς (έντομα, ακάρεα, νηματώδεις, μύκητες, βακτήρια, ιούς, ζιζάνια, κλπ.) και αβιοτικούς παράγοντες και λαμβάνει κάθε είδους ορθολογικά μέτρα για την πρόληψη και καταστολή των επιβλαβών επιδράσεών τους στην παραγωγή των φυτικών προϊόντων, με έμφαση στην προστασία του περιβάλλοντος.
Αναγνωρίζει, αξιολογεί και διαχειρίζεται ορθολογικά προβλήματα θρέψης των φυτών, με στόχο τη μεγιστοποίηση των αποδόσεων με το μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Ασχολείται με την εμπορία γεωργικών εφοδίων, λιπασμάτων, φυτοπροστατευτικών προϊόντων (φυτοφάρμακα), λιπάσματα, πολλαπλασιαστικό υλικό και άλλων μέσων (εργαλεία – μηχανές) και μορφών γεωργικών εισροών (farm inputs).
Ασχολείται με τον σχεδιασμό, την κατασκευή και διαχείριση ιδιωτικών και δημοσίων κήπων, έργων πρασίνου και έργων ανάπλασης τοπίου (δενδροστοιχιών, κήπων πάρκων, φυτωρίων καλλωπιστικών φυτών, θάμνων, δένδρων, πρασίνου οδοποιίας, χλοοταπήτων γηπέδων και άλλων έργων πρασίνου) καθώς και πραγματοποίηση επιβλέψεων και επιμετρήσεων της κατασκευής αντίστοιχων έργων, είτε ως ελεύθερος επαγγελματίας είτε ως εξειδικευμένος επιστήμονας σε ιδιωτικές εταιρείες.
Ασχολείται με την εκπόνηση τεχνικοοικονομικών μελετών του τομέα της Φυτικής Παραγωγής, αυτοτελώς ή σε συνεργασία με άλλους επιστήμονες για τη δημιουργία ή εκσυγχρονισμό γεωργικών εκμεταλλεύσεων.
Ασχολείται με την συγκέντρωση, διακίνηση και διάθεση (marketing) φυτικών προϊόντων.
Ασχολείται με την παραγωγή και διακίνηση υγιούς πιστοποιημένου πολλαπλασιαστικού υλικού.
Σχεδιάζει και εφαρμόζει σύγχρονες μεθόδους καλλιέργειας καλλωπιστικών & ανθοκομικών ειδών.
Ασχολείται με διενέργεια μαζικών ψεκασμών, με φιλικά προς το περιβάλλον και τον καταναλωτή μέσα, για την καταπολέμηση φυτονόσων, καθώς και συστηματικών απεντομώσεων ή απολυμάνσεων, που διενεργούνται από το κράτος ή από οργανισμούς, συνεταιρισμούς, κοινοπραξίες ή ιδιώτες, στη φυτική παραγωγή ή στους χώρους αποθήκευσής της.
Συμμετέχει σε ερευνητικές και Τεχνολογικές δραστηριότητες γεωργικού περιεχομένου.
Ασχολείται με εκτιμήσεις και πραγματογνωμοσύνες που διενεργούνται σε πάσης φύσεως ζημιές της φυτικής παραγωγής, στις αλλοιώσεις και την καταλληλότητα των φυτικών προϊόντων, που προορίζονται για τη διατροφή των ανθρώπων ή ζώων.
Σχεδιάζει και εφαρμόζει προγράμματα εφαρμοσμένης έρευνας που αφορούν τεχνικές και μέσα παραγωγής, καθώς και τις επιπτώσεις της γεωργικής παραγωγικής διαδικασίας στο περιβάλλον.
Παρέχει γεωργοτεχνικές συμβουλές στους τομείς της φυτικής παραγωγής.
Εργάζεται στον τομέα της διαγνωστικής σε μικροβιολογικά και βιοχημικά εργαστήρια και σε ερευνητικά κέντρα καθώς και σε κέντρα ποιοτικού ελέγχου και φυτοπροστασίας.
Εργάζεται σε Οργανισμούς και Εταιρείες πιστοποίησης βιολογικών προϊόντων ή προϊόντων ολοκληρωμένης διαχείρισης της παραγωγής.
Εργάζεται σε εργαστήρια καλλιέργειας in vitro και εμπορία των προϊόντων αυτών.
Συμμετέχει στη σύνταξη αγροτικών κτηματολογικών, εδαφολογικών, αμπελουργικών και άλλων χαρτών για γεωργική χρήση, με τη συνεργασία των κατά περίπτωση αρμόδιων τεχνικών.
Συνεργάζεται με άλλους επιστημονικούς κλάδους σε θέματα αειφορικής διαχείρισης και ανάπτυξης της γεωργικής παραγωγής και του αστικού περιβάλλοντος.
Αναλυτικά μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του, ο απόφοιτος της κατεύθυνσης Ζωικής Παραγωγής έχει ως αντικείμενα και δραστηριότητες:
Εφαρμόζει σύγχρονες τεχνολογικές και επιστημονικές μεθόδους καθώς και διοικητικές πρακτικές στη διαχείριση και εκτροφή παραγωγικών ζώων, καθώς και στον έλεγχο της ποιότητας των τροφίμων ζωικής προέλευσης.
Εφαρμόζει μεθόδους υγιεινής των εκτροφών, των χώρων μεταποίησης και των προϊόντων ζωικής προέλευσης και συνεπικουρεί στο επίπεδο υγείας της εκτροφής, όπως και της νοσηλείας.
Εφαρμόζει σύγχρονες τεχνολογικές και επιστημονικές μεθόδους για τη βελτίωση της παραγωγικότητας και των αποδόσεων των εκτροφών, εφαρμόζει και διαχειρίζεται συστήματα αναπαραγωγής και γενετικής βελτίωσης των ζώων.
Εφαρμόζει ορθολογιστικές μεθόδους διατροφής από οικονομική άποψη, με βάση τον καταρτισμό ειδικών σιτηρεσίων για τα διάφορα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας των ζώων και ελέγχει την ποιότητα των πρώτων υλών και των μιγμάτων των ζωοτροφών, εφαρμόζει συστήματα ειδικής διατροφής για παραγωγή τροφίμων ειδικών χαρακτηριστικών.
Επιλαμβάνεται των περιβαλλοντικών προβλημάτων των κτηνοτροφικών επιχειρήσεων και εκμεταλλεύσεων, που έχουν σχέση με την εγκατάσταση, λειτουργία, εκσυγχρονισμό και μετεγκατάσταση αυτών σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο.
Συμμετέχει με άλλους επιστήμονες στην εκπαίδευση όλων των βαθμίδων, στην έρευνα, την ανάπτυξη και την εφαρμογή καινοτομιών στον τομέα της ζωικής παραγωγής.
Εκπονεί και επιβλέπει την εφαρμογή γεωργοκτηνοτροφικών μελετών και οργανώνει κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις, όπως και επιχειρήσεις αξιοποίησης του ζωικού κεφαλαίου, καθώς και μεταποίησης και επεξεργασίας προϊόντων ζωικής προέλευσης.
Ασχολείται με την εμπορία και διακίνηση κτηνοτροφικών εξοπλισμών, εφοδίων, κτηνιατρικών φαρμάκων, προσθετικών διατροφής και άλλων σκευασμάτων, χημικών και βιολογικών προϊόντων για τα παραγωγικά και κατοικίδια ζώα. Ακόμη, ασχολείται με την παραγωγή και διακίνηση ζώων αναπαραγωγής, σπέρματος, εμβρύων, γούνας και δερμάτων.
Εργάζεται στον τομέα της τεχνητής σπερματέγχυσης, στον ιδιωτικό ή δημόσιο τομέα.
Εφαρμόζει τον έλεγχο γαλακτοπαραγωγής στα πλαίσια του προγράμματος Γενετικής Βελτίωσης και διαχείρισης αποδόσεων.
Εργάζεται στον τομέα της διαγνωστικής σε μικροβιολογικά και βιοχημικά εργαστήρια και σε ερευνητικά κέντρα και κέντρα επιτήρησης και ελέγχου ζωονόσων.
Συνεργάζεται με άλλους επιστημονικούς κλάδους σε θέματα αειφορίας περιβάλλοντος, διαχείρισης βοσκοτόπων και ολοκληρωμένης διαχείρισης σε επίπεδο εκτροφής με στόχους τελικά προϊόντα ζωικής προέλευσης με πράσινη πιστοποίηση (green label), υψηλούς δείκτες ευζωίας, απουσίας χρήσης χημικών ή ειδικών προδιαγραφών για την παραγωγή ειδικών τροφίμων ανώτερων ποιοτικά.